Testy warunków skrajnych – portfel pożyczek konsumenckich
Scenariusze makro → PD/LGD/EAD → ECL, P&L‑at‑Risk, RAROC i reverse stress test (próg rentowności/kapitału). Dane syntetyczne, analiza demonstracyjna.
Definicje i cel
Stress test – ocena wrażliwości wyników na skrajne, lecz wiarygodne scenariusze makro.
Mapowanie makro→ryzyko – funkcje łączące bezrobocie/inflację/stopy z PD , LGD , CoF .
P&L‑at‑Risk – kwantyl strat (np. 99%) z symulacji rocznego P&L portfela.
Reverse stress test – minimalny szok PD (×) obniżający RAROC do 0 lub przekraczający limit kapitału.
Horyzont 12 m‑cy
Portfel N=10 000, EAD₀~25 mln
CoF (bazowy) 8% rocznie
Kapitał (EC/EAD₀) 10%
Scenariusze makro
Baseline : bezrobocie 6% (Δ0), inflacja 5% (Δ0), stopa 6% (Δ0).
Adverse : bezrobocie +2 pp, inflacja +3 pp, stopy +200 pb.
Severe : bezrobocie +5 pp, inflacja +5 pp, stopy +400 pb.
Mapowanie: PD× = 1 + 0.12·ΔU + 0.06·Δπ; LGD× = 1 + 0.05·ΔU; CoF = 8% + Δi. Δ w pp, mnożniki ograniczone do sensownych przedziałów.
ECL i P&L‑at‑Risk wg scenariuszy
Słupki: ECL [mln] w Baseline/Adverse/Severe; linia: P&L‑at‑Risk (99%) [mln] przy danym scenariuszu.
RAROC wg scenariuszy
RAROC liczony jako (Przychód − CoF − Opex − EL) / EC. EC = 10% EAD₀; Opex = 6% EAD₀.
Tabela podsumowująca
Scenariusz PD× LGD× CoF ECL [mln] P&L‑at‑Risk 99% [mln] RAROC
PD×/LGD× – mnożniki względem stanu bazowego. P&L‑at‑Risk: kwantyl 99% rocznego P&L z symulacji Monte Carlo.
Reverse stress test
Wyznaczamy minimalny mnożnik PD×* , który redukuje RAROC do 0 w horyzoncie 12 m‑cy (przy LGD× i CoF z danego scenariusza). Wynik poniżej.
Jeśli PD×* ≤ przyjęty mnożnik w Severe, portfel jest blisko punktu krytycznego.
Metodologia
Generujemy portfel (N=10k) z rozkładami: EAD₀ ~ lognormal, PD₁₂ ~ N(18%,6%), LGD ~ Beta(2,3).
Konwersja PD₁₂→PD_term dla tenorów 3–12 m; EL = PD_term×LGD×EAD₀ .
Scenariusze makro → mnożniki PD× , LGD× , korekta CoF .
P&L = Przychód (APR×EAD_avg) − CoF − Opex − EL; RAROC = P&L / EC.
Monte Carlo (M=2000) dla rozkładu strat i P&L‑at‑Risk (99%).
Reverse stress: szukamy PD×* minimalnego, by RAROC = 0 (bisekcja).
Walidacja i ograniczenia
Walidacja: monotoniczność ECL/RAROC względem PD×; sumy prawdopodobieństw w MC; stabilność przy zwiększaniu M.
Ograniczenia: brak korelacji systemowej i zależności LGD‑PD; stała opex; brak prepaymentu i sezonowości.
Założenia dotyczące walidacji i ograniczeń modelu skonfrontowano z opublikowanymi opracowaniami analitycznymi pożyczek w Warszawie , aby zachować zgodność z praktyką rynkową.
Materiał techniczny. Brak rekomendacji. Ostatnia aktualizacja: 2025‑09‑16.