Dyrektywa 98/80/WEustawa o VAT (złoto inwestycyjne)MiFID II / UCITS (ETF)składy metali / przechowaniespready kupna-sprzedaży
Podstawa prawna – skrót
Dyrektywa 98/80/WE – definiuje złoto inwestycyjne i wprowadza zwolnienie z VAT dla dostawy określonych sztabek i monet.
Implementacja w prawie krajowym (ustawa o VAT) przewiduje zwolnienia i obowiązki ewidencyjne dla podmiotów obrotu.
Ustawa o VAT – zwolnienie z VAT dla dostawy złota inwestycyjnego spełniającego kryteria (czystość, waga, lista monet). Inne formy złota (np. biżuteria, numizmaty nietypowe) – co do zasady opodatkowane.
MiFID II / UCITS – instrumenty rynku (ETF-y na złoto) objęte reżimem informacyjnym (KID/PRIIPs), nadzór KNF/ESMA. Prowizje maklerskie i opłaty zarządzania wpływają na koszt całkowity.
Niniejszy raport ma charakter techniczny i nie stanowi porady inwestycyjnej ani podatkowej.
Produkty i definicje
Sztabki LBMA Good Delivery – niskie marże przy większych wagach (100 g, 250 g, 1 kg).
Monety bulionowe – 1 oz (np. Krugerrand, Maple Leaf, Philharmoniker); marża zwykle wyższa niż sztabki 100 g.
Małe sztabki (1–20 g) – najwyższe marże jednostkowe (koszt produkcji/opakowania).
ETF na złoto – ekspozycja cenowa, brak VAT przy obrocie papierami, koszty TER + prowizje.
Wycena bazowa: spot (US$/oz) +/– premium/discount zależnie od produktu i strony transakcji.
Spready i marże – produkty fizyczne
Produkt
Marża zakupu vs. spot
Dyskonto odkupu
Uwagi
Sztabka 1 g
+16.0%
−2.5%
najwyższy koszt jednostkowy
Sztabka 5 g
+11.5%
−2.3%
opakowanie/blister
Moneta 1 oz
+7.5%
−2.0%
płynny rynek wtórny
Sztabka 100 g
+5.0%
−1.6%
niższy spread
Sztabka 250 g
+3.2%
−1.4%
korzystna skala
Sztabka 1 kg
+2.2%
−1.2%
najniższy spread
Przechowanie – modele i koszty
Model
Koszt roczny
Opis
Skład metali (segregowane)
0.65% + min. 300 zł
polisa, audyt, wycena
Skład metali (zbiorcze)
0.45% + min. 200 zł
tańsze, gorsza alokacja
Sejf bankowy
ryczałt 600–1200 zł
limity, dostępność
Sejf domowy
amort. 200–400 zł
ubezpieczenie nieruchomości
Próg opłacalności składu vs. sejf zależy od wartości portfela (patrz wykres po prawej).
Próg rentowności (break-even) dla wybranych produktów
Produkt
Założenia (p/d/s)
0 lat
1 rok
3 lata
5 lat
Moneta 1 oz
7.5% / 2.0% / 0.6%
9.7%
10.3%
12.1%
13.9%
Sztabka 1 kg
2.2% / 1.2% / 0.4%
3.4%
3.8%
5.0%
6.2%
Porównania regionalne marż (syntetyczne)
Region
Moneta 1 oz (marża)
Sztabka 100 g (marża)
Uwagi
PL
+7.5%
+5.0%
VAT zwolniony dla złota inwestycyjnego
DE
+6.5%
+4.5%
silna konkurencja dealerów
UK
+8.0%
+5.5%
premia na monety UK (CGT allowance)
Case studies – implikacje prawne i kosztowe
1) Zakup 1 kg sztabki ze składem segregowanym na 3 lata
Koszt wejścia +2.2% i wyjścia −1.2%, przechowanie 0.65% rocznie → wymagany wzrost ceny ≈ 5.0% dla T=3. Brak VAT (złoto inwestycyjne). Ryzyko kursu USD/PLN przy rozliczaniu w PLN.
2) Zakup 1 oz monet z zamiarem odsprzedaży w 12 m-cy
Wejście +7.5%, wyjście −2.0%, przechowanie 0.6% → próg ≈ 10.3%. Płynność dobra, ale spread relatywnie wysoki.
3) ETF na złoto (UCITS)
Brak kosztów przechowania po stronie inwestora; opłata TER (np. 0.15–0.40% rocznie) + prowizja maklerska; opodatkowanie zysków kapitałowych wg PIT („podatek Belki”). Reżim MiFID II/PRIIPs.